KAN CM(chief minister) leh MLA TE HI

KAN CM(chief minister) leh MLA TE HI

Tukin Aizawl Post thu chhuak hi mi tam tak chuan mak an tiin awih pawh har an ti viau mai thei. Mak tih loh rual chu a ni lo va.  Mahse, kei chuan he thu hi ka hriatna a rei tawh a, an ţawng kam chhuak ngei pawh ka hre tawh ţhin a. Congress Party kum 2002-a ka zawm khan ka hre chiang lehzual a, chuvanga thla ruk vel hnu-a chhuahsan leh ta kha ka ni.

Hemi kawngah hi chuan kan political party-te hi an inang deuh vek a. Kan hotupa erawh hi chuan a duh thawh lutukna lamah a ruh lang râwtin a sawi a, an nihna hi kan  hriat chianzual phah a ni. Politics kan hmelhriat ţan aţanga kan hruaitute hi Mahni Hmasialk, Hleih neih leh Duhamna  thuthlunga innghat an ni a. Kum 1961-a District Council office-a LDC hna ka zawm khan Merit Basis-a hna an lâk hmasak ber ţum a ni a, pakhatna ka nih vanga min la an ni a.

Hna ka zawm fel hnu khan an  hruaitu lian pakhat a fapa nena inkawm ţhin kan nih vanga min hretu khan eng hnam nge ka nih a lo hre ngai lo va. Sawilanna hun ka neih khan, “Manzuala hi Sailo i ni tih chu hria ila, kan la miah lo ang che,” a ti a ni. District Council-ah kha chuan Union mai bâkah vuak tuar nasate kha an duhsak dawngtu bîk an ni ţhin a ni.

Hetiang politic bawlhhlawh tak mai hi ka hriat chian em avangin, “Politician-te hi nawhchizuar ang an ni. An vote hmuh nana ţangkai lo chu an thisen zawmpui pawh ni se, an ‘tuithlar’ thei,” tiin ka lehkhabu-ah te hial pawh ka ziak tawh a. An nihna chian lehzual nan, “Kan political party-te  hi tuifinriat tui bawlhhlawh in tlâk loh, lian si, chak si, a fintu tui thianghlim(mi fel)apiang tuibawlhhlawh in tlâk loha chantir nghal ţhin,”  tiin ka ziak bawk a ni.

Mahni hmasial, hleih neih, duhâm bâkah dawtsawi an pawisa lo lutuk mawlh mai hi a huatthlala a. Nimin a thusawia kan CM-in  NLUP hlawhtlinga a sawi lui tlat te, kawng chhe lo lai awm mang lo khawpa chhia pawh fûr a nih vanga chhia khaw ţhat veleha siam ţha mai tur anga an insawi te kha a mak a. Heti taka kawng kan nei chhia hi tun hnai kum eng emaw zat chhung a ni tawh a. An insawifiah dan pawh a pangngai reng a, a châng leh Central Sawrkar aţangin pawisa ka hmu lo te an ti thul. Dawtsawi sawimam thiam  hi an inelna ber a ni kan tih hi an nemnghet nawn awn awn a ni ber mai.

Dawtsawi hi kan politician-te bâkah kan  mi lar dangte pawh hian an chîng tho mai a.  Hetiang an tihna chhan hi eng dang a ni lo va, kan mawl leh dawihzepzia an hriat vang a ni.  An nihna leh thil tumte a mak leh ropui thei ang bera an sawi hian, a dik leh dik loh finfiah tum lova, awih nghal mai ţhin hi kan zinga 80% velah an ngai a. A bâk 10% vel chuan dawt a ni tih hre mahse, sawi chhuak turin an dawizep lutukah an ngai a. 0.001% vel sawisel ngam awm mahse, an dawtsawi kha chutiang sawiselna aia mipuiin an rin zawk ringin RISK an la  ţhin a ni.

An hisâp hi a dik viau ţhin a ni chêk ang chu an zawng chhang tlat si a.
Tunhnaia kan CM Champhai aţanga a zin haw lam Khawzawla an party miten kawng chhe lutuk party tan pawha mualpho theihna ni-a an hriat thu an sawi chu, “Tu nge kawng a chhia ti,” tiin a chhang a, tu mah sawizawm an awm lo an ti a. Zemabawka meeting-ah kawng chhiat thu an sawi chu, an Minister khuallian chuan, “North East-ah Mizoram kawng a ţha ber,” tiin a sawikhum an ti bawk.

Congress Bhavan-a kal taima apiang a neitu an ni ti-a an hotupa berin a sawi vanga Party tana ţangkaina dang nei miah lo, Bhavan kal taima contract hmu thei ber ber an ni ţhin te leh contractor an nih loh avanga contractor hnena an contract hmuh 30% vela hralh ţhin te tihphung bawlhhlawh tak te nen hian heng kan sawi te hi a inzawm viau bawk.

Heti taka anmahni ang bawka Pathianin a anpuia a siam, ‘Human Dignity’ nei ve tho, zahna chhe tê pawh nei lova, dawt min sawikhum fo mai hi chu a huatthlala tak meuh a, Pathian pawh an zah lo tihna a ni a, awmze neia kan do ngam hi a ţul tawh tak meuh a ni e.

Mipui CM nge Congress CM?

    Mizoram chief minister chuan an chhungte pawh Congress party an nih loh chuang engah mah a ngai lo a, an in aţanga pasal neih an duh a nih pawhin a phal lo.

    Tunlaiin Congress Bhavan-a chief minister Lal Thanhawla thusawi video clip a darh a, social media lamah an inthawn kual nasa. Chuta a sawi dan chuan, Thingdawl-a a ni fanuin an (chief minister) in aţanga pasal neih a duh a, mahse PC an nih avangin a phal lo.

   "Ka thisen zawmpuite kan party mi leh sa an nih lohvin engah mah ka ngai lo," a ti a, Thingdawl-a a ni fanu chungchang sawiin, "PC an ni tlat a ni, Sailo an nih vang nge ka hre lo," tiin, "Kan in aţangin pasal neih te an rawn duh a, ka phal lo," a ti.

    "PC-in an rawn neihna chhan tur ka hre lo," tiin hei hi a chhunzawm a ni.

    "Khatianga kan chief minister a ţawng kha a pawi hle mai," Pachhunga University College-a political science zirtirtu Dr Lalţhakima chuan a ti a, "Huapzo sorkar neih a har turzia a tilang," a ti.

    Democracy kalphungah chuan party hrang hrang an awm a, thuneihna chang turin an inel ţhin tih a sawi a, "Chu chuan thlantlinte hi party bil ta an ni tihna a kawk lo," a ti thung.

    "Ram hruaitu lu berin mipuite hi voter anga a en leh, a vote lotute (Congress ni lo) engah mah a ngaih loh thu a sawi kha a rilru chhungril tak a sawi a ni chek ang a, a zahthlakin huapzo sorkar neih a har turzia a tilang," a ti bawk.

    Congress party mi a zawhte chuan Congress worker-te rilru na thawi dam nana khatiang thu kha sawi a ni, tia an hrilh thu Dr Ţhakima chuan a sawi a, "Mizote'n politics kan hmelhriat tirh aţangin inepna, inhuatna politcs hi kan hriat a nih tlat avangin vawiin thlengin party mite hnem nana mi dang engah mah ngaih lohna, ram leh mipui aia politics hri chhe berte zinga mi- party dah len berna a la lian em em mai hi, politician-te ţawngkam takin, a vanduai thlak khawp mai," a ti.

    Mizoram sorkarin NLUP bul a ţan lawk loh hnua a ţan dawn khan ţanpuina dawng turah MNF an lo tel a, chu chu siamţhat leh a ngaih vangin  NLUP hi an ţan tlai niin a lo sawi tawh bawk.

    December ni 11, 2009-a an sorkar kum khat tlin, Congress Bhavan-a an lawm ţumin chief minister hian thu a sawi a, thingtlang hmun ţhenkhatah NLUP sum dawng tur an thlang tawh tih sawiin, "MNF- inthlan hmaa lo sawichhe bawng bawngtute kha an tel a ni awm e. An tel dawn reng reng lo," a ti a, "Engah nge a sawichhetute'n in huan thei an lawh ve ngawt ang?" tiin, "Chutiang veng tur chuan alawm tlema han tihkhawtlai a ngaihna chhan," a ti.

Post a Comment

0 Comments