TUIFINRIAT RULPUI MAK DANGLAM TAK MANTUTE AN KHUANGCHER BO.

TUIFINRIAT RULPUI MAK DANGLAM TAK MANTUTE AN KHUANGCHER BO.

Tuifinriat hi a thukin a zau em mai a, a chhunga thil awmte hi hriat chhuah tumin nasa takin bei mahsela tun thleng hi chuan an la hre kim thei tak tak lova. A chhunga cheng thilnungte hi engtianga tam nge an niha, chi hrang hrang engzatnge an nih tuman an la hre chhuak thei lova ni. Tuifinriat rulpui chanchin an sawi hi mi tamtak chuan kan la hre lo mai thei.

Captain C. Burry leh a pawlten Monogaliner lawnga rulpui mak deuh mai an man thu hi a makin a chanchin a ngaihnawm danglam ngawt mai. Chu rulpui mantute chu an Captain hovin an chanchin chhui theih lohvin an khuangcher bo ta hmiah lehnghal a!
Chu thil thleng chu a kum leh 1853 February thlaa New Bedford khua atanga an chhuah “Morning Mercury” chanchinbuah an ziak hmasa ber a. Chuta an ziak dan chuan Captain C. Burry chu tuifinriata lawnga vawi tam zin chhuak tawh lawng Captain a ni a. Kum 1852 January thlaah Monogaliner lawngin a hote nen an zin chhuak a. Thui fe an kal hnuin lawng hmaa kawng hruaitu chuan a hmaa thil nung mak tak a hmuh thu chu an Captain chu a hrilh thuai a.

Pacific tuifinriatah chuan thli na lo tein a tleh hiau hiau a. Lawng pawh bahlahna awm lovin a kal dan pangngaiin dik takin a kal vuah vuah a. Lawngpui hma lama thil nung danglam tak an hmuh chu lawng Captain chuan entlangin a thlir vung vung a. Thil nung lianpui mai, tui chunga tal bulh bulh chu a hmu a. Mahse eng nge a nih a hre thei mai bik lo. Hliam tuar, na nei tal vel niawm takin a hria a. Lawng danga miten an kah hliam Whale Nghapui tlan chhuak chalchang tal vel niin a ring ber a.
An lawng chu an ti ding ta a.

Captain chuan a hote chu lawnglenga chuanga an thil hmuh chu kap tura va pel turin thu a pe a. Ani pawh chu lawngleng pakhata a hma hmawra ding vah chungin hma a hruai a. Thilnung lianpui awmna kiang lawk thleng chuan an kal zel a. Lawngleng danga mite chu a hnai thei ang bera kala thala turin thu a pe a. Ani pawhin theihtawpa nain thalin a kap ve bawk a. An duh ang taka kut an thlak veleh, a rawn beih kir lehna laka inven nan chak takin hnung lamah an tawlh kir nghal a.
.
An rin ang ngawt chu a ni lo. Thil nung lianpui mai, a lu ngawt pawh fit sawm laia sei chuan a rawn bei ta nghal ruak ruak a. A rawn nangching ta nghal mai a. Second khat chhung lekin lawngleng chu a vawrh leng dawrh a. Lawngpuia lo thlirtute pawhin nghapui pangngai emaw ti-a an beih mai, a len lam ringawt pawh Sai ai pawha lian zawk chuan a rawn bei zui ta ngei a ni tih an hre nghal mai a. Lawngleng atanga tlate chhanchhuak tur chuan an buai nghal vat vat a.

Tuifinriat rulpui chu ring tak maia aw chhuahin a rum kuk kuk a. Reilote hnuah chuan tui thuk lamah a lut thla ta vung vung a. Lawng miten nghapui an beihin an kahna thla hmawrah hian hrui sei pui vuahin a hmawr chu lawngah an thlung thin a. A chauh hnuah hnuhchhuah nan an hmang thin.
.
Tuifinriat rulpui pawh chuan an kahna thal hmawra hruizen sei pui mai chu a luhpui ta zur zur a. A chak em avangin a hruiin lawng bang a hrutte chu a khu vung vung a. Hruiin a tlin dawn loh chinah hrui dangin an zawm zel a. Nakinah chuan tuifinriat mawng a thleng ta nge, amah a chauh thla ta nge a hrui hnuh chu a tawp a, a che ta lo va.
.
Chutih lai chuan lawng dangin Captain Garvida leh a hote an lo thleng ve leh a, an bulah chuan an chawl a. Garvida chuan Captain Burry-a leh a hote rulpui beih dan chanchin chu chipchiar takin England-ah a report a. Garvida sawi danin, thil nung lianin a put hruizen seipui mai chu C. Burry leh a hote chuan an hnuk chhuak a. Hrui chanve vel an hnuk chhuak tawh ang tihah chuan rulpui lian chu amahin a lo lang chhuak a. Chutiang khawpa thilnung lian chu tun hma lamah reng reng hmuh thawm a la awm ngai lo.

Monogaliner lawng chu fit 100 aia sei deuh a ni a. Rulpui chu an lawng ai pawhin a la sei zawk a. A taksa ngawt chu fit 50 vel a ni a. A lu fit 10 a sei, a nghawng fit 10 vel bawk, a mei sei tak nen, a vaiin fit 100 aia sei a ni. A mei-ah chuan inchi 3 vela sei, ha ni-awm tak, zum em em 94 a to va. A hmelmate a beiha a hemna a ni ang. Ngho sei tak a nei a, chutah chuan an hling a.
A rawng chu a lu atanga a mei hmawr thlengin, fit 3 vela zauvin, sen uk khik khekin a kal tluan chhuak zak a. A mei lamah chuan ke 15 a nei a. A taksaah erawh chuan ke a nei lo va, sangha angin pangparh a nei lo bawk. A mei lama a ke-te chu tui hleuha a invaina niin an ring.
Tuifinriat rulpui kan han ti rawk naa, rul nen chuan a inang chiah lo. Rul angin a zen lova, Awle pianhmang ang lam hi a ni zawk a. A vun pawh thap deuh hreih hruih, hmelhmang chhe tak a ni.


Captain Burry-a hote chuan an thil man chu sangha ni lo mah sela a sa chu an han chan ta a. Whale angin thau a nei lova, a vun lah chu a sak khawng rut mai a. A sa te pawh chu an la duh ta lo va. A lu erawh chu an tan a, thingtlawnah an tawn bet a, ni saah an pho ro va. An lawngah chuan an tar a. A sa dangte erawh chu tuiah chuan an thlak ta vek a.

Lawng mite chuan an thil man chu a len lam leh sei lam te an teh vek a. An man dan te nen lehkhaah chiang takin an ziak a, a tawpah an hming an ziak theuh a, New Bedford thlengin Captain Garvida kutah an thawn a. Anni hi erawh chu nghapui bei turin an kal zel a.
.
An chanchin ziak chuan him takin New Bedford a thleng thuai a. Sangha man pawl pisa lianah tha taka vawn a ni. Monigaliner lawng erawh chu a mi chuangte nen khawiah nge an kal a, eng nge an tawh a, engtin nge an khawsak tak, a chanchin hriat zui lehna reng reng an nei ta lo a ni.
Kum tam fe a ral hnuin ‘Monogaliner’ tih inziakna thingphel chu tuifinriat kam lung khawkrawk hmunah an hmu a. Tuifawnah a insu keh ang a, an vaiin an boral zo ta-ah an ngai!!

Post a Comment

0 Comments