NAWHCHI ZAWRH MAN LEH UICHO MAN RAWN LA SUH!

NAWHCHI ZAWRH MAN LEH UICHO MAN RAWN LA SUH!

1. DUH-KHIRH PATHIAN!!!
Pathianin a hnêna Thilpêk kan pêk hi a duh ulûkin, a duh khirh hle a. Pêk ri ngawt a sawi mawi lova, pek dân tur, pêk tur thil a duh dân, a Petu rilru leh dinhmun a duh dân, etc. a sawi duah ţhin. A duh dân ang thlapa thil tih a nih lohva, an pêk loh chuan, a pawm duh ţhin lo. Kaina Thilpêk a pawm loh te, Saula’n Inthawina atâna Bâwng a rawn hruai a pawm loh te kha, tam tak zinga a entirna pawimawh zual ni mai se.

Tin, Inkhâwmpui-te leh Amah kan Fakna-ah te thleng pawh hian, Amah duh dân ang thlap a nih loh chuan, “In inkhâwmpui urhsûn te ka lawm lo, in thilhlân te ka pawm lovang, in rimawi leh hla bêngchhêng-te chu la bo rawh u” a ti hmak hmak mai a nih kha!!! (Amosa 5:21-23, etc.).

Chuvangin, Deut.23:18-ah chuan, “Nawhchi zawrh man emaw, Uicho man emaw, thutiam nân LALPA in Pathian In-ah in keng tur a ni lo. A eng ve ve pawh chu LALPA in Pathian ngaih in thil tênawm a ni” a ti hial a ni. Hetah hian, a Petu leh a Thilpêk kha Mihring leh Pathian ngaih pawhin a thiang hlimin, pawmtlâk a ngaih-zia a rawn tichiang hle.

Thilpêk Thianghlim lo pêkah hian Ringtu leh Kohhran-te kan fimkhur a ngai a. Pathianin a hman theih loh avângin a hnawksak a, Akana hlui hlâwn thil lâkin Israel fate harsatna a siam ang khân, kan Thilpêk Thianghlim lo pêk-te hian kan thlarau lam nun, rawngbawlna, leh kohhran thlengin a ti-ţhuanawp nasa ţhin tihna a ni.

2. ENGNGE “NAWHCHI ZAWRH MAN” LEH “UICHO MAN” CHU?
Pathianin Israel fate hnêna Thu a pêk lai (Deut.23:18 thu a sawi lai hian), Israel fate zingah hian Sum hmuh nân-a Mipa leh Hmeichhe inzawrh ching an lo awm tawh nge? an la awm dâwn avânga sawi nge? tih hi ngaihdân a in-ang lo viau.

Scholar tam zawk chuan, an chhehvêl hnam-te zingah an ching nasa a, chu an tihdân chu an entawn ve mai a hlauh avânga Pathianin a vaukhanna niin an ring.

He Ţawngkam 2 “NAWHCHI ZAWRH MAN” tih leh “UICHO MAN” tih hi ngaih-sual leh hrilhfiah-sual a awm theiin alang. A Ţawngkam hmasa zawk “Nawhchi zawrh man” tih-ah hian, Pathian (Bible) sawi tum kan phawk chiah lo na a, a tlângpui thu-in kan sawidân leh hrilhfiah dân a in-ang tlângin, a sual thui lo viau.

A Ţawngkam hnuhnung zâwk, “Uicho man” tih lai tak erawh hi chu, Bible ziak dangte nên-a enmilh chung pawh-in a fiah zo lo ţhin a, hemi avâng hian mahni ngaihdân-a thu lo vaw thla ve ringawt kan la awm nual-in a lang thung.

Ţum khat chu, mipakhat hian a Thil tawn thu-ah min rawn lêng vang vang a, chanchin min hrilh a. An Ui vulh lai an hralh a, chumi aţanga sawma-pakhat pêk a tum chu, an Upa-in a phal ta tlat lova, “Bible-in Nawhchi zawrh man leh Uicho man ka inah rawn la suh u, a ti a, hetiang Thawh lawm hi chu Kohhran-in kan pawm thei lo” a lo ti ta a ni awm e.  

Bible-a “Nawhchizuar, Nawhchi zawrh man” tih ţawngkam a hman rêng rêng hian Sawitum 2 a nei thei a. A Ngial-a-ngan (literal sense) leh Tehkhinna /Entirna (allegory/figurative) angin a hmang ţhin.

A ngial-a-ngana (literal sense) a hman na leh sawinaah chuan, “Hmei chhe man neia a taksa inzuar” (female prostitute) sawi nân a hmang ţhin (Gen.34:31, 38:15, Lev.19:29, 21:7,14, Deut.22:21, 23:17, Josh.2:1, Rorel.11:1,16:1, 1Lal.3:16, 22:38, Hos.1:2, Mat.21:31-32, 1Kor.6:16, etc.).

Tin, “Mipa inzuar” (male prostitute) sawi nân erawh he ţawngkam hi Bible-ah a hmang ngai lo. Tin, Tehkhinna atâna a hman pawhin, Pathian Phat santu, Thiltih leh awmdân-a riawm lo leh duhawm lo, Hmeichhe lepchiah anga khawsa leh nung tehkhin nân leh sawi nân a hmang bawk ţhin (Isaia 1:21, 57:3, Exe.16:31-33, Hos.2:4-5, Amosa 7:17, 1Kor.6:15-16, Thup.17:1-16, 19:2, etc.).

Tin, “Ui, Uicho, Uicho man” tia ţawng kam a hmanna rêng rêng hi Kawng 2 thovin a kâwk thei a. A Ngial-a-ngan (literal sense) leh Tehkhinna /Entirna (allegory/figurative) te an ni. A Ngial-a-ngana (literal sense) a hmanna-ah chuan, mihring ranvulh “Ui” (animal /dog) sawi nân a hmang ţhin (Ex.11:7, 22:31, 1Lal.14:11, 21:19,23, etc.).

Tin, Tehkhinna (allegory/figurative) atâna a hmannaah thung chuan, “Ui, Uicho, Uicho man” tih ţawngkam te hi, a bik takin Deut.23:18 thu hi chu “Mipa man neia an taksa inzuar” (male prostitute) sawi nân a hmang.

Hei bâkah hian, Pathian zah lo mi leh Sakhaw serh leh sâng pawh ngaisâng lo leh ngaih pawimawh nachâng hre lo mihring emaw, Pathian ngaihsak lo, Pathian awm ring lo (atheist) emaw, sawi nân a hmang bawk.

A châng chuan, Hmuhsitawm, Hnuaihnung, Engmah ni lo, Tlâwm, Inngaitlâwm leh Inphahhnuai entirna leh sawi nân, “Ui thisawn or Ui thisawn pawh tluk lo” tih ţawngkam te pawh a hmang bawk ţhin (1Sam.17:43, 2Sam.3:8, 16:9).

Tin, “Mipa inzuar ho” (Male prostitutes), Pathian awm ring lo (Atheist), Zirtirna Dik lo thehdarhtu (False teachers) leh Ringlo-mi leh Pathian ngaihsak lo (Unbelievers) sawi nân-te pawh Bible-ah hian hman a ni bawk (cf. Deut.23:18, Sam 22:16,20, Isaia 56:10, Mat.7:6, Phil.3:2, Thup.22:15, etc.).

3. TUNLAI ZORAM KOHHRAN LEH RINGTUTE HI???
Zoram Kohhran-te leh Ringtute hi… kan Inkhâwm tam, Thilpêk kan pêk tam, Rawng kan bâwl tam ngaihtuah chuan, Kohhran hi Thlarau lamah kan ţhang lo hle-in a lang!!! Keini ang hian Ram dang leh Hnam dang Kristian-te hi inkhâwmin, rawng bâwl ve ta sela, Mizo-te ai hian hma an sawn daih mai thei a ni.

Phaiah, Hnamdang zingah kum 15 vêl ka awm tawhna aţanga ka thil hriat leh zirchhuah ţhenkhat chauh sawi ta ila.

Phaiah chuan (Mizo Kohhran & Fellowship pawh an ni tho), a tlângpuiin, Inkhâwm leh Kohhran Thiltih hi Kâr 1-ah Vawi 1 chauh an nei thei a, Special hun bik (Good Friday, Krismas & New Year) hi an hmang leh a.

Pastor pawhin Kohhran 1 chauh a enkawl a, Chhungkua pawh 100 tling lo deuh vek an ni nachungin, Pastor hian Thla 2-ah vawi 1 pawh min tlawh chhuak thei mang lo a ni!!!  

Zoramah chuan a bik takin Presbyterian Kohhran chuan (Kohhran dang pawh an nih tho ka ring), Pastor & Upate hmangin Kohhran, Chhungkua leh Member-te min vil hneh êm êm a.

Pastor-te chu Bial an fang âwl lova, Kohhran Chhiat-ni-ţhat ni, Inkhâwm zawng zawng, Kohhran-a Chhungkaw mal thlengin an tlawh kual rêng thei a ni.

Kar 1-a Kohhran Inkhâwm Vawi 5 bâkah pawh (Pavalai, Hmeichhia, KŢP chhiar tel lovin), Kohhran Program pawimawh bîk ala awm ţeuh a. Heng program tam takah hian Kohhran Rawngbâwltu leh Kohhran-a mi pangngai chu an tel kim vek tih theih a ni!!!

Mahse, heti chung hian, kan thlarau lam nun chuan hma a sawn chak lo hle mai!!! A tlângpuia lâkin kan hniam hret hret em aw? tih tur zâwkin, kan Mimal, Chhungkua leh Kohhran-te hi kan lang a ni. Hei hi a chhan engnge ni ang? tih hi inzawh ţul tak a ni ta!

Ngaihdân hrang hrang a awm theih laiin, thil lang chiang tak pakhat chu, PATHIAN TÂNA KAN INPÊKNA-AH TE, KAN THILPÊK-AH TE, KAN NUNDÂN-AH TE HIAN THIANGHLIMNA LEH  PATHIAN LAWM ZÂWNGA INTHAWINA LEH INHLÂNNA HI KAN TLACHHAM TA A, KAN THILTIH-TE RÊNG RÊNG HI KAN PATHIAN MIT-TLUNG ZO A AWM TAWH LOVA, PATHIAN MALSAWM TLÂK AN NI TAWH LO A NI ANG, tih hi Zawhna lian tak a ni ta a ni (Thup.3:2).

4. TLÂNGKAWMNA
Zoram hi Lalpa Zawnchhuah ram a ni kan ti ţhin a, a dik viau mai. Tuipui râl aţangin Sâp Missionary-ten min rawn zawng chhuak a, Lal Isua’n Kohhran nung leh Duhawm tak mai min din sak a. Mission leh Kohhran-a kan rawngbâwlna leh kan thiltih-te avângin khawvêl hriat-tham hial kan lo ni ta a, thil lawmawm leh ropui tak a ni.

Hengte hi Zofate zinga tih-tak-zeta Lalpa tâna inphalte vâng a ni ngei ang tih  a chiang hle. Chanchin ka hriat hi a dik a nih chuan, Zoramah hian Lalpa duhzâwnga rawngbâwl a, thilpêk pe kan la awm hi avâ lawmawm êm!! Hei ngei hi Lalpa Malsawm ram rim kan nam na-chhan pawh niin alang e.

Mizorama Kohhran pakhat-ah chuan, Mi pakhat hian Nuai tam tak thawhlâwm-ah a rawn thawh a. Pastor leh Upate chuan, pawm nghal mai lovin, “Chutianga pawisa tam tham, thawhlâwma a rawn pêk chu, sum thianghlim aţanga pêk a ni em?” tih an va zawt fiah zet a, chumi hnu-ah an pawm chauh an ti!

Kohhran dangah pawh, an Kohhran member pakhat, KS ni ngeia an hriat chuan Thawhlâwm (sawma-pakhat) a rawn pe a. Mahse, a sum lakluhna an zawhchian hnu-in (Bible sawi ang khian) an pawm ta lo, tih te ka lo ral hriat a ni.

Zoram Ringtu leh Kohhran-te hian, Thilpêk tam lamah te, Thawhlâwm thawh tam lamah te, Biak In ropui leh a Chhunga bungraw man tam lamah ringawt hian kan in-tlânsiakin, kan in-êl ang tih a hlauhawm hle. Kan Rawng bâwlna leh Thilpêk-te hi Lalpa tâna Rimtui leh Lalpa Malsawm tlâk-a thiang hlim a nih zel theih nân fimkhur in theihtawp chhuah zêl ila.

Sum Thianghlim lo hmanga Mission tâna kan Thawhlâwm-in Mission Field-a Missionary-te Hnathawh a tih-ţhuan awp dân-te hre rêng ila.

Kan Biak In ropui tak takah te hian Lalpa hmangaihte an leng em? tih zawk-te hi kan ngaih pawimawh ber lo ni sela, Zoram Kohhran-te hian Lalpa hnên aţanga Harhna te, Thlarau leh Tisa lama Malsawmna-te hi mathei lovin Mimal-ah, Kohhran-ah, Khaw tlâng-ah, Ram leh Hnam-ah hian kan dawng ngei ang tih hi Pathian thutiam ding reng chu a ni.

Post a Comment

0 Comments